تامین منابع فیزیکی و الزامات اجرای برنامه پزشک خانواده شهری در ایران: از تئوری تا عمل

دریافت: 97/1/27   پذیرش: 97/4/4   چکیده مقدمه: برنامه پزشک خانواده شهری به‌عنوان یک برنامه جدید تندرستی، مستلزم تامین منابع و امکانات مورد نیاز می‌باشد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت منابع فیزیکی و الزامات مرتبط در برنامه پزشک خانواده شهری استان‌های فارس و مازندران انجام گرفت. روش‌کار: مطالعه از نوع مقطعی بوده و در زمستان 1395 انجام گرفت. با توجه به برآورد حجم نمونه، 134 مرکز و پایگاه سلامت شهری مجری برنامه پزشک خانواده در استان فارس و 96 مرکز و پایگاه سلامت شهری در استان مازندران به‌‌روش تصادفی منظم به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده‌ها با آزمون‌های‌‌ کروسکال-والیس و مجذور کای تحلیل شد. یافته‌ها: از 233 مرکز و پایگاه مطالعه شده، در 105 واحد (3/45%) بیش از یک پزشک مستقر بودند. در خصوص وضعیت سازه‌ای، فضای فیزیکی 183 واحد (9/79%) و نظافت عمومی 178 واحد (1/78%) مطلوب بود. نصب مشخصات ارایه‌دهندگان خدمات در برنامه پزشک خانواده شهری از 1/42% تا بیش از 70% متغیر بود. همچنین، 104 واحد (8/45%) دارای الکتروکاردیوگرام (EKG) سالم، 195 واحد (5/85%) دارای آفتالموسکوب سالم، 227 واحد (4/97%) دارای لپ‌تاب یا کامپیوتر سالم، 178 واحد (7/77%) دارای تخت ژنیکولوژی سالم و 125 واحد (8/58%) دارای اتوکلاو سالم بودند. در خصوص تامین منابع فیزیکی و رعایت الزامات در بسیاری از موارد میان استان‌های مجری تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0>P ). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بعضی از امکانات و الزامات در تعدادی از واحدهای مجری تامین نشده که برای تامین آن باید مداخلات متناسب به‌عمل آید. گل‌واژگان: پزشک خانواده شهری، تامین منابع، منابع فیزیکی، تجهیزات پزشکی، خدمات سلامت